Jak zmienia się liczba mieszkań należących do gmin? Czy są regiony gdzie budownictwo społeczne cieszy się większym zainteresowaniem? I jak te fakty mają się do konstytucyjnej zasady sprawiedliwości społecznej?
Rządy lewicowe zwykle charakteryzuje dążenie do zrównywania dochodów, podczas gdy prawica, a już na pewno liberalne partie, prowadzą politykę, która powoduje wzrost nierówności. Ale nie w Polsce…
Być może czytelnicy Szychty mieli okazję czytać książkę ,,To nie jest kraj dla pracowników" Rafała Wosia. Jeśli nie to gorąco polecam! Wyłania się z niej smutny obraz rynku pracy w Polsce. Dla mnie zwłaszcza w kontekście istnienia osób, całych regionów i grup społecznych, spychanych na margines, wyłączonych z podziału wzrostu gospodarczego.
W Polsce zaczyna brakować rąk do pracy. Powodem jest szybki rozwój gospodarczy połączony z niekorzystnymi zmianami demograficznymi. Od wielu lat zmniejsza się dopływ nowych, mało doświadczonych pracowników - absolwentów szkół i uniwersytetów. Wiele osób wyjechało zagranicę. Mamy więc rekordowo niskie bezrobocie, jedno z najniższych w Europie. Pomijając potencjalnie negatywne aspekty tego zjawiska, czy rzeczywiście sytuacja na rynku pracy jest u nas lepsza niż w większości krajów europejskich? Czy może jest to jedynie optyczne złudzenie z powodu przyłożenia niewłaściwej soczewki?
Czy Polska jest krajem starych samochodów? O ile częściej nowe auto spotkać można w Niemczech lub w Czechach? Czy Polacy są wyjątkowo mocno zmotoryzowani? Porównajmy dane udostępnione przez eurostat.
Próbujemy z różnych stron uchwycić temat rozwoju Polski. Patrzymy na PKB per capita, długość życia i wiele innych czynników. Jednym z nich jest bez wątpienia to jak wielu Polaków posiada samochody i jaka jest ich jakość. Ten wskaźnik mówi nam, w pewnej mierze o zamożności, a także o bezpieczeństwie jazdy (zakładając, że im nowsze auto tym bezpieczniejsze).
W ostatnich latach mamy w Polsce bardzo niskie bezrobocie i szybki wzrost płac. Przyjrzyjmy się temu, na ile struktura wynagrodzeń jest u nas podobna do pozostałych krajów europejskich. Czy Polsce udaje się zmniejszyć dystans do najbardziej rozwiniętych i porównywalnych z nami krajów UE.
Bardzo często porównując dobrobyt w poszczególnych krajach patrzymy na PKB na mieszkańca. Okazuje się jednak, że przez wiele lat nasza produktywność (rozumiana jako PKB na mieszkańca) rosła szybciej niż wynagrodzenia, o czym już kiedyś Szychta pisała.
Brexit zbliża się wielkimi krokami. Niektórzy wieszczą katastrofę podczas gdy inni się cieszą. Wydaje się, że w Polsce trudno znaleźć powody do zadowolenia z tego wydarzenia. Jednak zamiast szermować ideologicznymi frazesami sprawdźmy czego na temat relacji Wielkiej Brytanii i Unii Europejskiej da się dowiedzieć patrząc na dane.
Wyjście Wielkiej Brytanii z Unii będzie miało oczywiście wiele konsekwencji i nie próbujemy nawet sugerować, że weźmiemy je wszystkie pod uwagę. Ale przez najbliższe tygodnie spróbujemy nieco przybliżyć sytuację gospodarczą, demograficzną i polityczną u progu tego wydarzenia.
Dług długowi nierówny. Kredyt jest innym obciążeniem dla osoby majętnej niż dla ubogiej. Także na inny procent pożycza się bogaczowi, a na inny osobie biednej. Kusi aby powiedzieć, że ta sama zasada odnosi się do krajów, ale okazuje się, że stosowanie tej analogii do pożyczek zaciąganych przez państwa jest sporym nadużyciem.
Zacznijmy od tego, że koszty obsługi długu wcale nie są największe dla krajów najbardziej zadłużonych. Wynika to oczywiście z dużego zróżnicowania oprocentowania pożyczek jakie są zaciągane.
Przerażający, niebezpieczny, konieczny? Opinie co do tego, co powinniśmy sądzić o długu publicznym są bardzo podzielone. Od licznika Balcerowicza do opinii, że jest on w gruncie rzeczy pozytywny, a pomiędzy nimi brak głębszej refleksji. Jak wygląda dług publiczny na świecie i jak można go zwizualizować?
Naszym głównym celem jest stworzenie wykresu zwanego anamorfozą, który przedstawia obszary ,,w krzywym zwierciadle". Zakrzywienie zwierciadła zależy od wielkości pewnej zmiennej, takiej jak PKB lub liczba ludności.
Które regiony Polski są najsilniejsze? Zależy pod jakim względem. Może jeśli chodzi o wkład w PKB? A może przez liczbę ludności? Dzisiaj nie tylko o tym, kto jest najważniejszy, ale także o tym jak tego typu dane można przedstawić.
próbujemy odpowiedź na nasz problem tym, co znamy, a mianowicie mapami anamorficznymi, w których powierzchnia obszaru jest proporcjonalna do zmiennej jaką chcemy zwizualizować. Ostatnio zrobiliśmy taką transformację dla województw w Polsce. Czas włączyć zoom i sprawdzić jak wygląda taka mapa na poziomie podregionów.
Dzisiaj na Szychcie dzień szalonej geografii. Polska jaka jest każdy widzi. A jak mogłaby wyglądać gdyby wielkość województw zależała od PKB lub liczby mieszkańców?
Często na szychcie prezentujemy wykresy, na których kolor obszaru zależy od wartości zmiennej. Może to być na przykład PKB na jednego mieszkańca w każdym województwie. Ale zamiast używać rzeczywistej geografii, można przekształcić kontury tak, aby powierzchnia obszaru odpowiadała wielkości zmiennej. Dzięki temu nie będziemy zmyleni wielkością obszaru, który może być mylący.
Tym czy Polska zbliża się do krajów zachodnich zajmowaliśmy się już na blogu wcześniej. W tym wpisie sprawdzimy, na podstawie nowych danych, ile lat zajmie Polsce dogonienie krajów zachodnich. Dodatkowo przyjrzymy się sensowności przyjętej metodyki oraz będziemy cieszyć oko ładnymi mapami i wykresami.
Jak widać na powyższej mapie te różnice się nieco zmniejszyły. Sprawdźmy jak wyglądał tak mierzony dystans w poszczególnych latach.
Widać pewną zbieżność, ale jest ona bardzo powolna. Linie są właściwie poziome.
Czy jest tak, że niektórym krajom trudniej jest stać się bogatym? Oczywiście. O tego typu ograniczeniach mówi nauka nazywana geopolityką. Przy okazji polecam lekką książkę na ten temat. Czy może jednak być tak, że oprócz spławnych rzek i łańcuchów górskich, możliwości rozwoju są podyktowane przez temperaturę?
](http://szychtawdanych.pl/wp-content/uploads/2017/08/temperatura_hdi.png)
Wszystkie dane pochodzą z wikipedii. Widzimy zależność (niekoniecznie wynikanie!) pomiędzy rozwojem kraju, mierzony przez Human Development Index (HDI), a przeciętną roczną temperaturą. Im cieplej, tym niższy jest rozwój kraju.
15 lat temu prezydent Francji pouczał za pośrednictwem prasy kraje Europy Wschodniej. Obecnie, również za pomocą prasy, Emmanuel Macron próbuje robić coś podobnego, ale jednocześnie wchodzi w dialog z państwami naszego regionu. Dzisiaj na Szychcie kilka wykresów pokazujących dlaczego ,,twarda polityka" ze strony Francji może być nieskuteczna.
Możliwość wywarcia wpływu na arenie międzynarodowej zależy oczywiście od stosunku sił obu stron. Spróbujemy na podstawie kilku wskaźników sprawdzić jak duża jest przewaga Francji na krajami z Grupy Wyszehradzkiej i jak zmieniła się ona od 2002 roku.
Jaki procent zużywanej energii elektrycznej czerpią poszczególne kraje z paliw kopalnych? Czy więcej energii zużywają kraje biedne czy bogate? I wreszcie czy, ze względów ekologicznych, Islandia powinna być zakazana? :)
Na całym świecie próbuje się odchodzić od zużywania paliw kopalnych na rzecz odnawialnych źródeł energii. Mówiąc eufemistycznie, Polska nie jest liderem tych zmian. Wszystkie poniższe wykresy zawierają dane z roku 2013.
Okazuje się jednak, że sprawa ta nie jest tak jednoznaczna.
Kilka dni temu pojawił się w Polsce temat nierówności zarobków ze względu na płeć, a właściwie nieco egzotycznego wytłumaczenia tego faktu. Pozostaje oczywiście pytanie o to, czy i jak państwa powinny aktywnie działać na rzecz zmniejszenia tychże nierówności. Dzisiaj w Szychcie prześledzimy jak duże jest to zjawisko, jak różnią się pod tym względem kraje europejskie i czy dysproporcje maleją czy stają się coraz większe.
Dane pochodzą z eurostatu (tabela earn_gr_gpgr2). Zawierają one procentową różnicę w przeciętnych zarobkach za godzinę pracy mężczyzn i kobiet.
Raz na jakiś czas słychać w Polsce (i nie tylko) hasła o zaostrzeniu prawa, zero tolerancji dla przestępców itp. Czy rzeczywiście karanie więzieniem jest skuteczne? Czy wpływa pozytywnie na bezpieczeństwo?
Trzy wnioski:
W Polsce mamy bardzo mało morderstw, ale liczba osadzonych w więzieniach jest zdecydowanie powyżej średniej. Inne warte uwagi obserwacje odstające to USA, Japonia - bardzo mało morderstw i mało więźniów, Singapur - bardzo bezpieczny kraj z dużą liczbą więźniów, Honduras - aż 85 morderstw i tylko 200 osadzonych na 100 tys.
W ostatnim czasie głośno o zagranicznych podróżach samolotami, ale ten wpis nie będzie bynajmniej dotyczyć panu Petru. W Polsce od początku lat 90-tych dynamicznie zwiększa się liczba osób korzystających z samolotów. Które porty lotnicze są największe? Jakie miasta konkurują ze sobą pod względem liczby pasażerów? Jak duży procent podróży przypada na Warszawę?
Towarzystwo Upiększania Miasta Wrocławia napisało na fb o tym jak bardzo Wrocław jest do tyłu, w porównaniu do Krakowa i Gdańska, co do wielkości ruchu lotniczego .
W Polsce występuje największa w Europie dysproporcja zarobków biednych i bogatych. Czy można to tłumaczyć dziedzictwem komunizmu i szybkiej transformacji systemowej? Jak radzą sobie pozostałe kraje w Europie Wschodniej? Jak zmieniła się dysproporcja od roku 2006?
Jakie problemy generuje dysproporcja zarobków, dlaczego jest to ważne zagadnienie? Z pewnością prowadzi ona do wzrastania nierówności i napięć społecznych. Bardziej widoczny jest podział na tych co mają, i na tych co nie mają. To z kolei daje szansę dojścia do władzy populistom, którzy winą za trudności obarczą jakąś konkretną grupę społeczną, etniczną itp.
Świat jest pełen nierówności - to stwierdzenie to banał, choć niestety prawdziwy. Zawsze tak było i zawsze będzie, ale skala nierówności jest zmienna. I choć najważniejszy pozostaje wymiar ludzki, czyli cierpienie jednostki, to warto też zobaczyć jak zmienia się świat w skali makro. Jak wyglądał pod tym względem 100 lat temu? Czy nierówności się pogłębiają, czy też są coraz mniejsze? Na początku zobaczmy wykres bogactwa w roku 2013. Na osi X mamy ludność.
Jakie są różnice w aktywności, zarobkach i perspektywach zawodowych kobiet i mężczyzn? Czy Polska jest krajem, który zapewnia równe szanse bez względu na płeć? W których krajach kobietom najtrudniej jest się przebić?
Sprawdźmy najpierw jak duża jest różnica pomiędzy procentem mężczyzn aktywnych zawodowo a procentem kobiet, które są aktywne zawodowo
Tendencja jest lekko spadkowa, choć na przykład w Polsce różnica ta wzrosła. Zajmijmy się teraz znanym zjawiskiem gender gap, czyli różnicy w zarobkach.